Euthanasie ?

Ik ben vanaf gistermiddag tot vanmiddag 14.00 uur in Haarlem geweest. Martha en Jan zijn er nu. Morgen rond een uur of 13.00 h los ik hun weer af.

Afgelopen zondag (30 september) heeft mam zelf voor het eerst gezegd dat het genoeg is geweest. Vanaf dat moment is ze er zelf ook echt aan toe om te sterven.

Maandag is er met de huisarts besloten om met morfinepleisters te beginnen. Die zorgen er voor dat ze slaperiger en rustiger wordt en minder pijn heeft. Dat is ook te merken.
Ze dommelt regelmatig in en dan wordt ze weer even wakker en is dan redelijk helder.
Ze kreeg daarnaast 2x per dag een zetpil tegen de pijn en misselijkheid.

Sinds afgelopen zaterdag eet ze niets meer – ze werd daar steeds misselijk van en ze heeft ook geen trek/zin om te eten. Dat is oke. Thee ging ook niet meer, moest ze ook steeds van overgeven. Dus ze drinkt nu alleen nog maar water. Haar mond verfrissen we af en toe met “lemon swaps”, een soort wattenstaafje waar een lemon-smaak aan zit. Is even een andere smaak en vind ze wel lekker.

Ze is heel erg moe en verlangt nu wel naar de dood. Maandag heeft ze een heel lang gesprek gehad met 2 huisartsen. Toen heeft ze aangegeven dat het genoeg was.

Daarop zijn ze met de morfinepleisters begonnen. Mamma heeft in haar hoofd dat dat euthanasie is. Het is haar niet uit te leggen dat er verschil is tussen actieve en passieve euthanasie.

Ze had haar broer in Limburg telefonisch gesproken en gezegd dat ze euthanasie zou krijgen. Dat heeft nogal wat onrust en paniek bij de familie daar veroorzaakt.
Haar broer(79) wilde stel en sprong nog langs komen. En haar zus (82) die beginnend dement is, had tegen haar kinderen gezegd dat mamma al overleden was.
Ik heb me maar opgeworpen als contactpersoon voor de familie in Limburg. Maar omdat de tante niet alles meer goed begrijpt, heb ik met 1 nicht afgesproken dat ik haar iedere dag op de hoogte breng en dat zij het dan daar weer verder doorgeeft. De oom heb ik na heel wat pogingen uiteindelijk toch nog te pakken gekregen en het uit zijn hoofd kunnen praten dat het geen zin heeft om te komen. Heel erg spijtig, maar dat kunnen we er niet bij hebben.

Actieve euthanasie is – simpel gezegd – je krijgt nu een spuitje en over 2 uur ben je dood. Dit kan en mag niet zo maar. Dan moet iemand bij volle bewustzijn daar een juridische verklaring invullen. Na het sterven zal er dan een officieel juridisch proces nog volgen. Ze verlangt wel naar de dood en was smorgens ook wel teleurgesteld dat ze toch weer wakker was geworden en er wéér een dag te wachten stond, maar een actieve euthanasie, nee dat bedoelt ze nu ook weer niet.

Ze wil rustig inslapen. Het proces wat nu gestart is een vorm van passieve euthanasie. Dat wil zeggen géén handelingen / medicatie meer om het leven te verlengen.
Wél medicatie die erop gericht is om haar geen pijn te laten leiden en rust te geven. Met de morfinepleisters en die zetpillen gaat dat goed.

Iedere dag gaat het een beetje slechter en heeft ze toch weer pijn. Daarom is vandaag al weer besloten om de morfinepleisters te verhogen. Maandag was ze begonnen met 50 mgr. Er is vandaag 12 mgr bij gekomen.

De zetpillen mogen als het nodig is nu 3x daags gegeven worden. Daarnaast is er nu ook een kalmeringsmiddel in huis, dat gegeven kan worden als ze angstig of onrustig wordt.

De huisarts komt 3x per week en per keer wordt gekeken of de medicatie aangepast moet worden.

Dit proces noemen ze sedatie of te wel “verdoven” en is gericht om het zo aangenaam mogelijk te laten zijn.

Maar….zolang het hart en lichaam het niet begeeft, blijft ze leven. Ze zal dus wel steeds verder steeds meer in slaap zijn en geen pijn hebben, maar zolang het hart blijft kloppen tja….
Dat maakt het moeilijk want dat is natuurlijk niet te voorspellen.

Het grootste probleem nu is eigenlijk dat er geen goed gekwalificeerde hulpen komen. Gistermiddag zou ik ma met een hulp gaan verschonen en op haar zij gaan leggen. Die hulp had mam 1,5 week niet gezien en schatte de huidige situatie totaal niet goed in. 1,5 week geleden kon mam nog wel een beetje meehelpen, maar dat gaat nu echt niet meer. Deze hulp vroeg aan mij hoe we het het beste konden doen, want dit had ze een op school wel geleerd, maar nog nooit echt gedaan. Dat kan gewoon niet!
Het is dat wij als dochters ieder op haar eigen manier ervaring met de gezondheidzorg hebben, maar het is van de zotte dat een “deskundige hulp” aan de familie vraagt hoe je het moet doen.
Die hulpen zijn oke als er steunkousen aangetrokken moeten worden, of geholpen moet worden om iemand onder de douche te zetten, maar voor deze - terminale - situatie zijn ze echt niet gekwalificeerd. Daarom was het wel goed dat ik er gisteren was. Als Martha er is, dan legt zij het wel uit maar dat kan natuurlijk nooit de bedoeling zijn. Zij heeft al vaak aan het hoofdkantoor doorgegeven dat deze mensen niet allemaal geschikt zijn, maar blijkbaar is er gewoon niet voldoende gekwalificeerd en gespecialiseerd personeel aanwezig.

De 2 huisartsen en de oncologie verpleegkundige die er vanmorgen waren vinden dit schandalig en gaan er nu ook werk van maken. Martha belde me vanavond om te zeggen dat voor het weekend in ieder geval geregeld is dat er een goeie hulp komt. Dus die huisarts heeft wel wat in werking gezet.

Martha had in dat gesprek ook aangegeven dat zij het anders niet lang meer volhoudt op deze manier. De huisartsen kwamen toen met de optie hospice. Pa werd toen heel emotioneel "ik heb haar beloofd dat ze thuis mag sterven en dat ik haar niet weg stop....". Hartverscheurend.

De overbelasting van Martha kom ook wel een beetje door haar zelf. Ze heeft veel naar zich toegetrokken en ons er niet bij betrokken, maar aan de andere kant merk ik dat pa en ma ook heel erg aan haar hangen en er zich ook het rustigst onder voelen als Martha er is.
Voor Nady is dit weer moeilijk, dat kan ik me ook wel weer voorstellen.
Zij heeft zo vaak aangegeven dat ze wilde helpen, maar dat was dan niet nodig of kon alleen op de momenten wanneer het Martha het beste uitkwam.