woensdag 3 oktober 2007

wanhoopskreet

Vanmorgen had ik rond 10.00 uur thuis gebeld en kreeg ik Martha aan de telefoon.
Mam had een redelijk rustige nacht gehad en het wachten was op de hulp die samen met Martha ma zou gaan wassen.
Martha vertelde wel dat mam de laatste 2 - 3 dagen smorgens steeds gezegd had dat ze niet meer kon en een "spuitje" wilde.
Als ze daarna gewassen was en daarvan was bij gekomen, knapte haar stemming wel weer wat op en kon ze af en toe zelfs weer genieten van de kraaien op het dak van de overkant - dat kon ze net van uit haar bed zien en zei dan "daar zijn mijn vriendjes weer".
Ik kan me goed voorstellen dat ze smorgens zo teleurgesteld is dat ze er nog is en tegen de dag op zag. Maar omdat het in de loop van de dag dan weer wat bij trok, is er naar geluisterd als een "wanhoopskreet".

Omdat het leek dat er vandaag niet zo veel zou veranderen, ben ik na dat telefoontje naar een vriend in Emmen gegaan.
Ik kwam pas rond 21.15 uur thuis. Toen stond Marth op mijn antwoordapparaat; die had rond 12.30 uur ingesproken of ik zo spoedig mogelijk terug wilde bellen. Ik had wel een mobiel bij me, maar Martha kende dat nummer niet. Ze had Nady weer gebeld, maar die had mijn oude nummer doorgegeven en die werkt niet meer.
Dus toen ik vanavond thuis kwam meteen Haarlem gebeld; kreeg ik pa aan de telefoon.
Die vertelde dat ma vanmorgen aangegeven had dat ze nu echt niet meer kon en eigenlijk aeuthanasie wilde hebben. Een waarnemende huisarts was gekomen, maar die wilde dat niet alleen beslissen.
Later kwam een andere arts en die heeft lang met ma gesproken. Men doet liever geen actieve euthanasie en kan ook eigenlijk niet meer besloten worden. Omdat je dat in deze situatie niet objectief kan beslissen. Maar het is wel een noodkreet dat ze het heel erg zwaar heeft. Er is nu besloten dat de morfinepleisters nog verder verhoogd worden. Daarnaast zijn er zetpillen als extra achter de hand. Dat vond ma goed.
Morfine in 1x heel erg verhogen kan nare bijwerkingen veroorzaken die niet te behandelen zijn. Dan zou het een heel naar sterven kunnen worden. Daarom kiest men voor langzaam steeds verder verhogen.

Voelt best vervelend dat ik niet bereikbaar was voor thuis, maar ja...is niets meer aan te doen.
Vrijdag komt de waarnemende huisarts weer om de situatie dan te bekijken en de medicatie aan te passen als dat nog nodig is.
Maandag is haar eigen huisarts er weer. Maar, eerlijk gezegd weet ik niet of ze dat nog haalt.

Terwijl het voor Nady te emotioneel is om haar nu nog zo te zien, heb ik juist wel de behoefte om er te zijn als ze sterft. Ik zou haar graag rust en het gevoel "het is goed, ga maar naar je vader, moeder en Douwe" mee willen geven. Het laatste stukje sterven doe je alleen, maar ik vind het heel belangrijk en waardevol als dat moment vredig is.

Maar de dood laat zich niet plannen, dus we moeten het maar nemen zoals het komt en hopen dat het vredig en rustig gaat. Ondanks alles gun ik mam dat.
Voor haar, maar ook voor ons hoop ik dat het niet meer lang zal duren.
Waardig leven, maar ook waardig sterven ...dat vind ik belangrijk. En als het te lang gaat duren wordt het een droevige en lange strijd.
De tijd zal het leren.

Geen opmerkingen: