maandag 1 oktober 2007

waardig sterven

Kan niet slapen. Het blijft maar malen.
Ik heb altijd gezegd "met respect leven, met respect dood gaan". Waarom kan dit nu niet? Waarom ontstaan er nu juist breuken waar ik het eigenlijk niet verwachtte?

Ik begrijp Nady echt wel. Heb op mijn moment dat ik afstand nam, hetzelfde gevoeld. Nu nog. Maar ondanks dat het een bewuste keuze was - gemaakt uit zelfbescherming - vind ik mezelf ook wel een kreng; een slechte dochter. Vooral nu.

Ben bang dat Nady een nare herinnering aan het overlijden van ma overhoudt. En onbewust zal ze dat ook "meegeven" aan Lenny en Toin. Het zal de eerste keer worden dat ze een sterfgeval mee maken. En dan ook nog van hun lievelingsoma.
Aan de ene kant hoop ik dat ma nog even blijft leven, zodat de emoties bij Nady kunnen zakken en ze toch nog een keer naar haar toe gaat. Aan de andere kant hebben we ons al zo vaak ingesteld op het overlijden en steeds komt ze er weer boven op. Waar moet je je op instellen? Tuurlijk kan en mag je dit niet willen sturen, maar een lange lijdensweg gun ik niemand, ook ma niet.
Een vorige keer heeft ze gezegd "ik vecht voor jullie hoor". Dat vond ik toen heel erg om te horen. Ik zou willen dat ze voor zichzelf vecht. En als het voor haar genoeg is geweest, dan is het goed. Dat heb ik haar toen ook gezegd. Maar dat heeft ze opgevat alsof ik haar dood wilde. Dat is het niet. Ik wil niet om mijn geweten hebben dat ze omwille van ons moet lijden. Waardig leven, waardig sterven, dát vind ik belangrijk. Daar hoort in mijn ogen ook bij afmaken wat je nog graag zou willen, zeggen wat je nog wil zeggen, waardig afscheid nemen. Maar door al die mis-communicatie wordt het er alleen maar complexer op. En niet alles kan meer uitgesproken worden, wat mij betreft tenminste. Daarvoor is de tijd nooit rijp geweest.

Geen opmerkingen: